Czy rzeczywiście masaż, którego techniki polegające na głaskaniu, rozcieraniu i ugniataniu głównie tkanek powierzchownych oraz mięśni, może być skuteczną metodą rehabilitacji pacjentów z niespecyficznym bólem pleców ? Czy pacjent z ostrym atakiem rwy kulszowej, który otrzymał skierowanie do gabinetu masażysty, może liczyć na trwałe pozbycie się swoich dolegliwości ? Czy wreszcie zabieg masażu powinien być bolesny ?
Źródłem bólu pleców w większości przypadków jest jedna z głębiej położonych, posiadających unerwienie nocyceptywne struktur. Uczucie boleśnie napiętych mięśni, które jest przez pacjenta postrzegane jako przyczyna jego dolegliwości, stanowi jedynie zjawisko wtórne, będące konsekwencją uruchomionych przez organizm mechanizmów obronnych. Ograniczenie się w rehabilitacji tylko i wyłącznie do masażu bolesnych mięśni jest tak naprawdę stratą czasu, ponieważ poza krótkotrwałą ulgą, zabiegi te nie poprawią stanu klinicznego pacjenta.
Najczęstszą przyczyną rwy kulszowej jest dyskopatia kręgosłupa lędźwiowego. Źle leczona rwa kulszowa to ryzyko nawrotów oraz powikłań, które mogą być wskazaniem do wykonania zabiegu operacyjnego. Dlatego każdy pacjent z rwą kulszową w wywiadzie wymaga intensywnej rehabilitacji, dostosowanej oczywiście do stanu w jakim się aktualnie znajduje. Fizjoterapeuta wykorzystując techniki manualne oraz specjalistyczne ćwiczenia lecznicze, powinien dążyć do odciążenia tkanki nerwowej, zlikwidowania towarzyszących zablokowań w stawach kręgosłupa, wzmocnienia mięśni osłabionych i rozciągnięcia przykurczonych oraz poprawy postawy ciała pacjenta. Niezbędny jest także instruktarz dotyczący przyjmowania prawidłowych pozycji, sposobu podnoszenia przedmiotów oraz możliwości korzystania z różnych form aktywności sportowej. Zabiegi masażu stosowane jako główna lub co gorsza jedyna forma rehabilitacji rwy kulszowej nie przyniosą choremu wymiernych korzyści, a znacznie częściej mogą tylko nasilić jego obecne dolegliwości.
Masaż kręgosłupa w żadnym wypadku nie powinien być zabiegiem, podczas którego dla uzyskania lepszego efektu terapeutycznego masażysta lub fizjoterapeuta decyduje się na użycie nadmiernej siły. Intensywność zabiegu masażu powinna być dostosowana indywidualnie do konkretnego pacjenta. Głębiej leżące mięśnie będą być może wymagały wykorzystania bardziej zdecydowanego nacisku, należy jednak pamiętać, że w sytuacji gdy leczone tkanki są bardzo wrażliwe, nawet bodźce o niewielkiej sile mogą okazać się dla pacjenta bolesne.
