Wcześniej obserwujemy z jakich wzorców korzystają aby obrócić się na boczek, brzuszek i z powrotem. Następnie w jaki sposób raczkują, czworakują i czy w ogóle wykorzystują taką aktywność. Analizując aktywność dziecka możemy określić rozkład jego napięcia mięśniowego, a tym samym stopień ryzyka wystąpienia wad postawy.
Każdy człowiek reprezentuje indywidualny sposób poruszania się. Jednak istnieją kryteria, które zaliczają chód do prawidłowego lub nie.
Dzieci zaczynające chodzić przyjmują różne wzorce. Czasami jest to chód na szerokiej postawie lub chód na palcach.
Dzieci gdy zaczynają chodzić, powinny mieć dobrze opanowane reakcje równoważne w pozycji siedzącej, czworaczej oraz stojącej. Pierwsze kroki często są niepewne i widzimy jak dziecko „łapie” równowagę, aby się nie przewrócić. Jest to czas aby wyćwiczyć równowagę w ruchu, w pozycji dwunożnej. Obraz takiego chodu powinien zmieniać się w kierunku chodu prawidłowego tzn. takiego, w którym fazę podporu rozpoczyna kontakt pięty z podłożem.
Nieprawidłowy wzorzec chodu – w tym wypadku chód na palcach pociąga za sobą następujące konsekwencje:
- zmiany elastyczności zarówno mięśni jak i powięzi. Przy długotrwałym chodzeniu na palcach dochodzi do skrócenia TPT (taśmy powierzchownej tylnej) i rozciągnięcia TPP (taśmy powierzchownej przedniej),
- nieprawidłowe obciążenie stawów stóp, kolan, często nieprawidłowe ustawienie miednicy. Ma to wpływ na patologiczne ustawienie kręgosłupa np. pogłębienie lordozy odcinka lędźwiowego i spłaszczenie kifozy odcinka piersiowego,
- nieprawidłowe obciążenie kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej ( przód /tył ), co może wywołać zmiany w płaszczyźnie czołowej z widoczną asymetrią w obrębie tułowia. Często w/w oraz inne zmiany w obrębie kręgosłupa możemy zauważyć nim dziecko osiągnie pozycję dwunożną. Jest to związane z nieprawidłowym rozkładem napięcia mięśniowego .
Problem który wynika z nieprawidłowego napięcia mięśni stabilizujących, jest przyczyną powstawania wielu wad postawy, a także nieprawidłowych wzorców przemieszczania się. Dotyczy to nie tylko chodu, często już pierwsze aktywności dziecka pokazują nam, z których wzorców korzysta najczęściej. Pokazują nam również, które taśmy uaktywnia aby wykonać mimowolny lub zamierzony ruch.
Czyli już od pierwszych miesięcy możemy ocenić czy dziecko wymaga rehabilitacji. Pamiętajmy, iż odpowiednio wcześnie rozpoczęta rehabilitacja pozwoli nam uniknąć takich problemów jak chód na palcach, czy inny odbiegający od normy sposób przemieszczania się.
Rehabilitacja zawsze wymaga czasu i pamiętajmy, że na jej sukces składają się następujące elementy:
- trafnie postawiona diagnoza,
- odpowiedni dobór ćwiczeń,
- współpraca rodzica z fizjoterapeutą,
- odpowiednia częstotliwość i systematyczność wizyt.
Pamiętając, iż nieprawidłowy rozkład napięcia prowadzi do wad postawy warto korygować postawę naszego dziecka kiedy tylko zauważymy problem.
