Do ostrych uszkodzeń zaliczamy:
- częściowe zerwanie ścięgna,
- całkowite zerwanie ścięgna
Do uszkodzeń przewlekłych natomiast:
- zapalenie ścięgna (tendinitis),
- zapalenie osłonki ścięgna (paratenonitis),
- zwyrodnienie ścięgna (tendinosis)
Przyczyn kontuzji ścięgna Achillesa doszukiwać się należy z jednej strony w błędach treningowych a z drugiej w korzystaniu z niewłaściwego (źle dopasowanego, zużytego) obuwia, wadliwym ustawieniu stopy (nadmierna pronacja) czy zespole wygórowanego napięcia mięśnia trójgłowego łydki.
Zapalenie ścięgna Achillesa jest uszkodzeniem przeciążeniowym, mającym często związek z uprawianiem biegowych dyscyplin sportowych. Urazu tego doświadczają zarówno biegacze amatorzy jak i osoby profesjonalnie uprawiające sport.
Poniżej najczęstsze błędy treningowe przyczyniające się do wystąpienia tej kontuzji:
- szybkie zwiększenie pokonywanego dystansu i/lub prędkości biegu
- nieumiejętne włączenie do treningu sprintów, biegów pod górę lub po schodach
- za krótki odpoczynek między kolejnymi treningami
- forsowny trening prowadzony sporadycznie, nieregularnie
- zbyt wczesny powrót do obciążenia po przerwie
- nagła zmiana nawierzchni
- zaniedbania w treningu poprawiającym elastyczność mięśni kończyn dolnych
- brak wystarczającego napięcia centralnego
Rehabilitacja ścięgna Achillesa powinna być poprzedzona rzetelnym badaniem pacjenta. Fizjoterapeuta na podstawie zebranego wywiadu oraz przeprowadzonego badania fizykalnego, rozpozna źródło zgłaszanych dolegliwości.
Dużym problemem przy kontuzjach ścięgna Achillesa jest to, że w momencie pojawienia się bólu osoba doznająca urazu przerywa aktywność ruchową, ograniczając leczenie do zażywania leków p/bólowych i p/zapalnych. Na skutek pourazowej reakcji zapalnej wytwarza się słaba blizna, która jest podatna na powtórne uszkodzenie. Gdy ból mija sportowiec wraca do intensywnego treningu, doprowadzając do kolejnego urazu.
Wizyta w gabinecie rehabilitacji to szansa na przerwanie błędnego koła i powrót do uprawiania ulubionej dyscypliny sportowej.
Umiejętnie prowadzona rehabilitacja ścięgna Achillesa powinna być nacelowana zarówno na samo ścięgno jak i na inne tkanki mogące mieć wpływ na wystąpienie urazu. Zadaniem fizjoterapeuty w zależności od obecnych objawów klinicznych jest:
- zlikwidowanie dolegliwości bólowych
- przywrócenie funkcji ścięgna
- korekcja wadliwego ustawienia stopy
- przywrócenie prawidłowej ruchomości w stawach
- poprawa elastyczności mięśni kończyn dolnych
- wzmocnienie napięcia centralnego
- skorygowanie błędów treningowych
Należy pamiętać, że rehabilitacja różni się w zależności od charakteru zmian w ścięgnie oraz stanu klinicznego pacjenta dlatego powinna być dobrana i prowadzona indywidualnie.
